Omnibus, ogonek i czyn społeczny, czyli o starych autobusach

Stary autobus Jelcz

Przypominamy, że już w najbliższą sobotę 21 września zapraszamy wszystkich chętnych na piknik „Przystanek 100-lecie. Od omnibusów do elektryków”, podczas którego będziemy świętować setną rocznicę uruchomienia w Toruniu miejskiej komunikacji autobusowej. Z tej okazji, oprócz zaproszenia na nasz festyn, mamy dla Was garść autobusowych ciekawostek.

Piknik „Przystanek 100-lecie. Od omnibusów do elektryków” odbędzie się w godz. 15.00 - 18.00 na błoniach przy Przystani Toruń, ul. ks. J. Popiełuszki 1. Wstęp wolny!

By wprowadzić uczestników w historyczny klimat, od kilku tygodni publikujemy na naszym profilu na Facebooku ciekawostki o toruńskich autobusach. Można się z nimi zapoznać także poniżej.

I CIEKAWOSTKA

Słowo „omnibus” kojarzy się z kimś wszechstronnie wykształconym, erudytą. Jest jednak także drugie znaczenie tego słowa, określające poprzednika autobusu. Termin pochodzi z greki i oznacza „dla wszystkich”. Omnibus to zatem dostępny dla każdego, duży, kryty wóz konny, służący do przewożenia kilku, kilkunastu ludzi.

Zmiana terminu nastąpiła w latach 20. XX wieku i od tamtej pory, na drogach pojawiły się dobrze nam znane autobusy.

II CIEKAWOSTKA

Dwa pierwsze autobusy wyjechały na ulice Torunia 15.11.1924 roku. Kursowały one przez całą dobę na trasie Toruń Miasto- Dworzec Główny. Były to wozy marki Ford, wyposażone w 20 miejsc siedzących.

III CIEKAWOSTKA

Pierwszy prowizoryczny przystanek pojawił się w Toruniu w 1934 r. i była to tzw. „ławka z daszkiem”. W 1935 r. za przystanek autobusowy służył wagon tramwajowy, który miał ochraniać torunian przed różnymi warunkami pogodowymi. Natomiast pierwszej, eleganckiej poczekalni torunianie doczekali się w roku 1936. Był to tzw. „przystanek kryształowy”- w formie gęstego szkieletu stalowego wypełnionego szkleniem fazowanym. Czyż nie była to elegancka konstrukcja?

IV CIEKAWOSTKA

Jedną z ważniejszych bolączek powojennej komunikacji miejskiej był brak odpowiedniego miejsca postojowego i naprawczego dla autobusów. Pojazdy stacjonowały i były remontowane w zajezdni tramwajowej. Wybudowany w 1949 r. garaż nie zaspokajał potrzeb. Na początku lat 70. zamknięto fragment ulicy Bema w celu zorganizowania prowizorycznego placu postojowego dla autobusów. Później podobnie uczyniono z placem obok stadionu żużlowego. Poważna zmiana nastąpiła we wrześniu 1976 r. kiedy oddano do użytku zajezdnię autobusową wraz z zapleczem technicznym przy ulicy Legionów. Zajezdnia po modernizacjach przeprowadzonych w latach 1983 i 1984 wykorzystywana jest do dnia dzisiejszego.

V CIEKAWOSTKA

W socjalizmie był prosty i tani sposób na poprawę wszystkiego: czyn społeczny. I tak na przykład, jeśli mieszkańcy osiedla Rudak chcieli, żeby dojeżdżał do nich autobus, sami musieli zbudować aż dwa kilometry drogi! Jak zaznaczał ówczesny Społeczny Komitet Budowy Dróg, pomagało im wtedy jedynie wojsko. Wyobrażacie sobie dzisiaj taką sytuację?

VI CIEKAWOSTKA

Dla współczesnego użytkownika środków komunikacji publicznej „ogonek” pasażerów ustawiających się przed wejściem do autobusu wydaje się być widokiem nieco egzotycznym. Kiedyś do pojazdu wolno było wejść wyłącznie tylnymi drzwiami, gdyż w ogóle nie było drzwi środkowych. Ustawianie się w kolejce było przejawem dobrego obyczaju, a w przypadku zatłoczonych pojazdów znacznie usprawniało wsiadanie i wysiadanie.

Nie sądzicie, że warto byłoby i dziś do tego wrócić?

VII CIEKAWOSTKA

Czy zastanawialiście się kiedyś nad kolorami toruńskich autobusów? Ich barwy zmieniały się równie często jak moda. Zakupione od Forda pierwsze toruńskie autobusy były czarne. Sprowadzone do Torunia w 1940 r. pojazdy marki Gräf&Stift były barwy jasnożółtej bądź kremowej. Począwszy od lat 50. nadwozia malowano według ujednoliconego wzoru. Część górna pozostała kremowa, zaś część dolna uzyskała kolor czerwony. Ostatnia przemiana miała miejsce jeszcze w latach 90. Od tego czasu nasze autobusy są malowane na biało. Neutralne tło nie konkuruje z zamieszczanymi na nich reklamami oraz innymi okolicznościowymi grafikami, które od czasu do czasu się pojawiają.

VIII CIEKAWOSTKA

Czy wiecie jak często nasze autobusy zatrzymują się na przystankach? Policzyliśmy! Od poniedziałku do piątku wszystkie autobusy zatrzymują się ok. 39 000 razy dziennie, w soboty i niedziele około 26 000 razy, zaś w święta około 24 000 razy. Doliczcie do tego sygnalizacje świetlne i przejścia dla pieszych ;)

Więcej tego typu ciekawostek znajdziecie w wydanej przez nas książce „Przystanek 100-lecie. Autobusy toruńskiej komunikacji miejskiej 1924-2024”. Książka dostępna jest w kasie biletowej przy ul. Sienkiewicza 24/26. Spoza Torunia można ją zamówić wysyłkowo, pisząc na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..